Het jaar 2020 zal de geschiedenisboeken ingaan als het jaar van de wereldwijde coronapandemie. De feestdagen staan in het teken van de lockdown. Naast de invloed van alle coronamaatregelen op onze persoonlijke vrijheid en welzijn heeft het virus ook op de beurs haar sporen nagelaten. Althans, gedurende het jaar want na een forse daling in februari en maart volgde een herstel in de daarop volgende maanden. Het herstel heeft echter nog niet in alle sectoren plaats gevonden. Individuele bedrijven en sectoren hebben wel last van corona.
Beleggers kijken echter door de huidige maatregelen heen en voorzien een definitief herstel in 2021. Gesteund door de werking van een vaccin. Het jaar 2020 wordt “vergeten” en 2021 wordt vergeleken met 2019. Alsof er niets is gebeurd. Toch laat 2020 haar sporen na. Het verschil tussen de oude en de nieuwe economie is flink toegenomen. En we horen er nog weinig over maar de wereld blijft achter met een sterk gestegen schuldenberg. Eens zal de rekening toch moeten worden betaald.
De vraag is wie een Payconiq krijgt gestuurd?
Waar staan we
Na een crash in februari en maart is de beurs in de maanden erna hersteld. Het herstel was het grootst in Amerika waar de indexen nieuwe records aantikten. Slechts een beperkt aantal technologie-aandelen leidden dit herstel geholpen door overheden en centrale banken. Deze hebben allerlei stimuleringsmaatregelen doorgevoerd en de rente verlaagd om de economie te stimuleren.
De “nieuwe economie” aandelen (o.a. Informatietechnologie, software en internet) profiteerden juist van de pandemie terwijl de “oude economie” aandelen (o.a. oliewaarden en financials) veel last ondervonden en nog steeds niet hersteld zijn. Door de gedaalde rente vinden beleggers de huidige winsten van ondernemingen van minder belang en wordt gekeken naar toekomstige winsten. Door verwachtingen verder door te trekken naar de toekomst zijn de waarderingen van “nieuwe economie” aandelen fors gestegen. Bij sommige aandelen (Tesla) is de winstverwachting wel erg ver opgetrokken.
In november kwam er duidelijkheid dat Joe Biden de nieuwe president van de VS wordt. De verwachting is dat hij een meer stabiele en voorspelbaardere koers gaat uitzetten in zowel de binnenlandse als de buitenlandse politiek onder handhaving van de stimuleringsprogramma’s. Toen hierbij ook nog uitzicht kwam op de goedkeuring van diverse vaccins stegen de markten verder door.
Met de isolatie van de UK en het stopzetten van al het reisverkeer eind afgelopen jaar werd duidelijk dat het pad van herstel nog niet definitief is uitgestippeld. Het blijft een hobbelige weg.
Schuldenberg
Door de coronapandemie zijn de wereldwijde schulden fors gestegen. Het Institute of International Finance (IIF), een wereldwijde organisatie van financiële instellingen, publiceerde afgelopen kwartaal een rapport met de titel: Attack of the Debt Tsunami. De organisatie becijferde de wereldwijde schuldenberg op 3,65 keer het bedrag dat de hele wereld in een heel jaar verdient. Eind vorig jaar was dat nog 3,22.
De stijging is veel sneller gegaan dan iedereen aan het begin van de coronacrisis had verwacht. Beleidsmakers hadden echter geen keus volgens ook het IMF. Ze moesten de overheidsbestedingen wel opvoeren en door alert ingrijpen is een financiële catastrofe voorkomen. Onduidelijk is nog hoe de schulden moeten worden afgebouwd. Mogelijk leidt het tot een wereldwijde ‘Japanificatie’ met lage groei en lage inflatie. Een periode met juist hoge inflatie sluit het IFF echter ook niet uit.
Onze visie
De impact van het coronavirus is groot. Dit is niet zozeer terug te vinden in het aantal slachtoffers wat relatief beperkt is in vergelijking met eerdere wereldwijde pandemieën. Overheden hebben ingrijpende maatregelen getroffen met gehele of gedeeltelijke en zelfs intelligente lockdowns ter bestrijding van verdere besmettingen. Door deze lockdowns is het effect op de economie wel fors. Het IMF voorziet een daling van het wereldwijde BBP van 4,4% in 2020, de grootste sinds de 2e wereldoorlog. Naar verwachting zal de economie wel van deze dip herstellen, mede geholpen door de maatregelen en stimuleringspakketten van overheden en centrale banken. Het IMF voorziet voor 2021 een groei van het wereldwijde BBP van 5,2%. De groeivoet zal per land of regio verschillen afhankelijk van de flexibiliteit en aanpassingsvermogen.
In het aankomende jaar is de verwachting dat de economie groeit. De rente zal laag blijven onder handhaving van de stimuleringsregelingen. Overheden en centrale banken hebben al aangekondigd deze regelingen te handhaven en mogelijk zelfs langer aan te houden dan eerder gecommuniceerd. Hierdoor zal de rente (langer) laag blijven en we zullen zelfs moeten gaan wennen aan negatieve rente. Normaliter is dit een gunstig klimaat voor aandelen. Het vooruitzicht van een aanhoudend lage rente pleit voor een verlenging van de looptijden van de obligaties. We blijven echter terughoudend met een verlenging gezien de fors gestegen schuldenberg en de hierboven beschreven mogelijkheid van een aantrekkende inflatie.
Al zal de economie herstellen, mede geholpen door een vaccin, na corona zal de wereld er toch anders uit blijven zien. Corona zal een invloed hebben op de manier waarop we reizen of in de file willen staan. De manier waarop we boodschappen doen en gaan winkelen. We zullen anders gaan werken en de vraag is of we in grote getalen theaters en festivals gaan bezoeken. Deze wijzigingen of aanpassingen zijn niet helemaal ingegeven door corona maar zullen wel versneld doorzetten. Zo ook de manier waarop we naar onze wereldbol kijken en naar klimaatveranderingen. De investeringsbereidheid voor de bestrijding van de klimaatveranderingen zal toenemen. Dit zal ook een invloed hebben op de manier waarop we beleggen.
ESG
Corona heeft de samenhang tussen onze gezondheid en de economie aangetoond. Hierom is ook de relevantie die wij aan ons milieu toekennen gestegen en neemt de bereidheid toe te investeren in duurzaamheid. In ons vorige kwartaalbericht hebben we al geschreven dat wij van mening zijn dat milieu en duurzaamheid in de langere termijn een materiële impact hebben op het resultaat van ondernemingen. Ondernemingen die meer aandacht besteden aan duurzaamheid zullen tot de winnaars in de sector behoren. Anderzijds zullen de kosten voor vervuilende ondernemingen gaan toenemen.
Een keuze voor meer duurzaamheid bij de invulling van de effectenportefeuille is daarom relevant. De duurzaamheid van een belegging wordt in de beleggingswereld gemeten in de drie centrale factoren van ESG, Environment, Social en Governance (Milieu, Maatschappij en Bestuur).
In maart 2021 treedt de SFDR, de Sustainable Finance Disclosure Regulation, feitelijk in werking. Deze regelgeving heeft als doel het duurzaam beleggen te stimuleren. De nieuwe SFDR regelgeving kent haar oorsprong in de Overeenkomst van Parijs, het wereldwijde bindende klimaatverdrag uit december 2015. Ook de EU heeft dit klimaatverdrag omarmt en dit resulteerde in 2019 in deze SFDR regelgeving welke van toepassing is op alle financiële marktparticipanten, de banken en vermogensbeheerders.
Vanaf 10 maart dienen alle marktparticipanten het beleggingsbeleid en het eigen beloningsbeleid aan te passen op basis van de duurzaamheidsrisico’s. De informatie over het nieuwe beleggingsbeleid moet op de website worden opgenomen. In de zgn. precontractuele fase dient te worden aangegeven hoe bij beleggingsbeslissingen rekening wordt gehouden met de duurzaamheidsrisico’s of waarom dit niet gebeurt. Bij de echte duurzame beleggingen dient extra informatie te worden verschaft over de duurzaamheid om te voorkomen dat deze beleggingen ten onrechte als ‘groen’ worden aangeprezen (greenwashing).
